Geotrendlines lanceert nieuw boek: Van Goud tot Bitcoin!

Op 25 november 2021 lanceerde ik samen met Sander Boon en Eric Mecking ons nieuwe boek: Van Goud tot Bitcoin. Om u een idee te geven waar het boek over gaat hebben wij als voorproefje een e-book van 21 pagina’s samengesteld. Dit e-book kunt u gratis downloaden via deze link. Dan staat u gelijk in ons adressenbestand zodat we u komende maanden op de hoogte kunnen houden van alle ontwikkelingen met het boek en rondom het boek.

Over het boek

In deze tijd van grote financiële, maatschappelijke en geopolitieke veranderingen duizelt het velen. Jongeren kunnen amper een huis kopen en hebben geen zekerheid over hun toekomst, ouderen maken zich zorgen over hun pensioen en spaargeld. De kloof tussen rijk en arm groeit en steeds meer mensen verliezen het vertrouwen in het geldsysteem.

Het huidige kantelpunt is niet uniek. Verre van. In dit boek leest u over soortgelijke situaties, over de ondergang van wereldmachten en hun valuta. Dat begon vaak wanneer goud als solide basis van het monetaire systeem werd verlaten. De laatste decennia hebben we het goud ingeruild voor staatsleningen. Een systeem gebaseerd op schuld dus. Onwaarschijnlijk, maar waar.

We beschrijven de opmars van de eurodollar markt sinds de jaren ‘60 en de schaduwbankensector vanaf de jaren ‘90 van de vorige eeuw: onzichtbaar, maar opeens overweldigend aanwezig. Zij verzwakten de rol van centrale banken, maar versterkten de globalisering en de enorme schulden opbouw. Ze veroorzaakten ook een aaneenschakeling van financiële bubbels. We vertrouwen dat dit systeem blijft functioneren, maar we dansen op een vulkaan.

Als u dit boek heeft gelezen, begrijpt u pas echt hoe fragiel ons financiële systeem is geworden en hoe de historie als leidraad dient voor de toekomst. We beschrijven een aantal scenario’s. Welke valkuilen er zijn en hoe u die kunt vermijden. Hoe u uw vermogen kunt beschermen in tijden van crisis en welke cruciale rol goud, Bitcoin en andere cryptomunten hierin spelen. Ook beantwoorden we praktische vragen over hoe u deze veilig kunt kopen, bewaren etc. Want u dient goed voorbereid te zijn. Dit boek wijst u de weg.

www.vangoudtotbitcoin.nl

Column: Hyperinflatie?

Econoom Milton Friedman (1912-2006) zei ooit dat inflatie altijd en overal een monetair fenomeen is. Groeit de geldhoeveelheid sneller dan het aanbod van goederen en diensten, dan leidt dat op den duur tot hogere prijzen. Centrale banken kunnen de inflatie onder controle houden door de groei van de geldhoeveelheid te reguleren. Neemt de geldhoeveelheid te snel toe, dan moeten centrale banken de rente verhogen om de geldgroei af te remmen. Stagneert de kredietverlening als gevolg van een economische crisis, dan kunnen centrale banken stimuleren door de rente te verlagen.

Friedman legt in deze video in twee minuten de relatie tussen geldgroei en inflatie uit. Hij verwijst naar de situatie in Japan in de jaren zeventig, waar een snelle stijging van de geldhoeveelheid werd gevolgd door oplopende inflatie. Omdat het enige tijd duurde voordat de prijzen zich hadden aangepast aan de stijgende geldhoeveelheid grepen de autoriteiten pas laat in. Japan wist de geldgroei af te remmen, maar daarna duurde het nog twee jaar voor de inflatie onder controle was.

Door de vertraging tussen geldgroei en prijsontwikkeling kunnen we inflatie volgens Friedman goed te vergelijken met alcoholisme. Of je nou begint met drinken of met het bijdrukken van geld, in beide gevallen komen de gunstige effecten eerst. De negatieve bijwerkingen komen pas later, waardoor je geneigd bent om te lang door te gaan. Als je stopt met geld bijdrukken (of drinken) gebeurt het omgekeerde. De negatieve effecten komen dan eerst, waardoor het moeilijk is om te stoppen.

Waar blijft die inflatie?

Als we met deze kennis naar de huidige economische situatie kijken, dan ziet het er allemaal niet best uit. Sinds de uitbraak van het coronavirus hebben centrale banken de spreekwoordelijke geldkraan wagenwijd opengezet. Hieronder ziet u de ontwikkeling van de geldhoeveelheid in de Verenigde Staten over de afgelopen zestig jaar. Helemaal rechts ziet u het effect van de coronacrisis. De geldhoeveelheid neemt nu bijna exponentieel toe.

Geldhoeveelheid in de VS neemt exponentieel toe

Fiscale stimulering

Dit hoeft niet direct tot inflatie te leiden, omdat de omloopsnelheid van het geld ook een belangrijke rol speelt. En die is de afgelopen jaren alleen maar verder gedaald, omdat overheden na de kredietcrisis van 2008 de nadruk legden op bezuinigen. Ook zijn consumenten sindsdien meer gaan sparen, waardoor de inflatie minder hoog werd dan gevreesd.

De prijzen zijn de afgelopen tien jaar alsnog flink gestegen, maar de angst voor hyperinflatie bleek ongegrond. De grootschalige stimuleringsprogramma’s van centrale banken in reactie op de kredietcrisis van 2008 waren vooral bedoeld om de bankensector te ondersteunen en de kredietverlening weer op gang te brengen. De overheidsuitgaven namen weliswaar toe, maar dat was slechts van korte duur. Toen de economie in 2009 uit het dal klom volgden overheden een strakker begrotingsbeleid.

Coronacrisis

Vergelijk dat eens met de huidige situatie. Volgens berekeningen van McKinsey hebben landen in de eerste twee maanden na de coronacrisis in totaal $10 biljoen aan fiscale stimulering aangekondigd, drie keer zoveel als in reactie op de kredietcrisis van 2008. En daarmee zijn we er nog niet, want door een toename in coronabesmettingen nemen veel landen opnieuw maatregelen die de economie hard zullen treffen.

Dat betekent dat overheden zich nog dieper in de schulden steken om de economie draaiende te houden. Hieronder ziet u de impact van de coronacrisis op overheidsfinanciën van de Verenigde Staten. Terwijl de overheidsuitgaven exploderen nemen de belastinginkomsten door lockdown maatregelen juist af.

Coronacrisis slaat overheidsfinanciën uit het lood

Hyperinflatie?

Monetaire stimulering in combinatie met fiscale stimulering is zeer een gevaarlijke cocktail. De geschiedenis leert ons dat de situatie snel uit de hand kan lopen wanneer centrale banken de tekorten van overheden gaan financieren. Zo ver zijn we nog niet, maar door de coronacrisis is dat scenario wel een paar stappen dichterbij gekomen.

Om een beeld te schetsen: sinds begin dit jaar heeft de Federal Reserve voor $2 biljoen aan staatsobligaties opgekocht, terwijl het Amerikaanse begrotingstekort dit jaar naar schatting net boven de $3 biljoen uitkomt. Dat betekent dat de centrale bank indirect al twee derde van het begrotingstekort van dit jaar op haar balans heeft gezet.

Van monetaire financiering is nog geen sprake, omdat de Federal Reserve alleen obligaties koopt via de secundaire markt. Tegelijkertijd ziet het er ook niet naar uit dat de centrale bank snel zal stoppen met het opkopen van staatsleningen. Laat staan dat ze haar balans zal afbouwen, een experiment dat in september 2019 eindigde met een crisis op de repomarkt.

Het gevaar bestaat dat overheden door de lage rente denken dat ze onbeperkt en zonder gevolgen kunnen blijven lenen. Dat is een gevaarlijke aanname, zeker als tegelijkertijd de economie wordt stilgelegd met strenge lockdown maatregelen. De massa zou dan wel eens het vertrouwen in de kredietwaardigheid van landen kunnen verliezen. Dan volgt een vlucht naar hard assets en edelmetalen, iets wat de afgelopen honderd jaar al vaker is gebeurd. Het is te hopen dat het niet zo ver komt.

Deze column verscheen eerder op Goudstandaard

‘Geld is een belofte die verbroken kan worden’

Vorig jaar werd ik geïnterviewd door Lenneke Arts en Joost van Kuppeveld van het Financieel Dagblad. Dat interview werd eind oktober 2016 gepubliceerd in een uitgebreid artikel over goud, waarvoor ook goudkenners als Jan Nieuwenhuijs (Koos Jansen), Sander Boon en Aerdt Houben (DNB) geïnterviewd werden.

Het interview met Aerdt Houben, directeur Financiële Markten van De Nederlandsche Bank, werd een dag eerder al gepubliceerd op de website van het Financieel Dagblad. Dat stelde mij in de gelegenheid een uitgebreide reactie te plaatsen op Marketupdate. Hieronder mijn interview dat vandaag verschenen is in het Financieel Dagblad. De andere interviews staan in de zaterdageditie van de krant en op de website van het FD.

‘Geld is een belofte die verbroken kan worden’

‘Ik studeerde bedrijfskunde, een studie vol modellen en theorieën die uitgingen van een bepaald fundament: het geldsysteem. Maar ik had geen flauw benul van de werking van geld, de bank, goud. Toen het systeem in 2008 vervolgens niet zo stabiel bleek als we dachten, ben ik me gaan verdiepen in geld en enthousiast geworden over goud. In eerste instantie door de vele stukken die ik las van bronnen als Willem Middelkoop (bekend als de ultieme ‘goudgelovige’, red.). Daarna ben ik me verder gaan verdiepen en heb ik andere bronnen gevonden.

Een jaar later heb ik de stap gezet: ik haalde al mijn spaargeld van de bank en kocht er gouden muntjes van. Omdat goud bij uitstek iets is wat je kunt vertrouwen. Je hebt geen “tegenpartijrisico”. Je kunt het namelijk gewoon vasthouden en aan de hand van verschillende kenmerken testen of het echt is. Bij papiergeld heb je te maken met een centrale bank en een overheid. Die hebben een bepaalde mening over het geld en kunnen een munt devalueren.

Daardoor is geld een belofte, een contract. Maar dat contract is niet altijd even goed. Overheden van landen als Griekenland, Italië en Spanje hebben in het verleden dat soort beloftes verbroken en de waarde van het geld uitgehold.

Dat wantrouwen jegens het systeem is wat mensen richting goud drijft. Zij zeggen: “Ik vertrouw het niet meer met die centrale banken die geld bijdrukken en de rente verlagen, dus ik wil gewoon uit dat systeem stappen en mijn spaargeld in eigen hand houden: fysiek goud kopen.” Goud is altijd van jou.

Door er veel over te schrijven wil ik mensen de ogen openen. Het heeft ook met verantwoordelijkheidsgevoel te maken. Het gaat niet goed, en daarover wil ik familieleden en andere mensen informeren. Uitleggen hoe het geldsysteem werkt, hoe banken werken. Vrienden begrijpen mijn keuze voor goud wel; zij zitten ook een beetje in goud. Niet zoveel als ik, maar ze geloven wel dat het een bepaalde plek verdient binnen je vermogen. Ook als je niet zoveel hebt.’

Bron: Financieel Dagblad, 29 oktober 2016

Welkom op mijn website

Welkom op mijn persoonlijke website. Mijn naam is Frank Knopers, ik ben 33 jaar en ik heb een Master behaald in Financial Management aan de Universiteit Twente. Ik heb voor mijn master onderzoek gedaan naar de effectiviteit van waardebeleggen (value investing) in Nederland (lees meer).

Sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 ben ik me gaan verdiepen in het geldsysteem en kwam op die manier uit bij goud en zilver. Deze twee edelmetalen hebben door de hele menselijke geschiedenis een bijzondere rol gespeeld. Niet alleen zijn de metalen erg geliefd als sieraden, ook vormden ze al heel lang geleden de basis voor het geldsysteem. Goud en zilver hebben unieke eigenschappen die het zeer geschikt maken voor transacties. Goud en zilver hebben intrinsieke waarde, in tegenstelling tot valuta zoals euro’s, dollars en ponden die alleen inwisselbaar zijn voor andere valuta of die omgezet kunnen worden van chartaal naar giraal geld. Obligaties,aandelen en spaartegoeden bij de bank zijn in feite claims op een tegenpartij, waaraan een bepaald risico gekoppeld is. Bedrijven en banken kunnen omvallen en zelfs overheden kunnen hun betalingsverplichting nalaten. Edelmetalen kennen geen tegenpartij en kunnen dus nooit failliet gaan of waardeloos worden. Dat maakt goud en zilver tot een interessant alternatief.

De overtuiging dat deze crisis veel groter en fundamenteler is dan voorgaande crisis van de afgelopen 100 jaar maakt de zaak voor edelmetalen erg sterk als het gaat om het behouden van koopkracht. Ik verwacht in de komende jaren een actief beleid van geldontwaarding door alle belangrijke machtsblokken in de wereld, met als gevolg dat steeds meer mensen in armoede zullen moeten leven. De macht en het kapitaal dreigt zich te concentreren bij een steeds kleinere groep mensen en tegelijkertijd zie ik dat er steeds minder plaats is voor democratische besluitvorming. Het project Europa is een mooi voorbeeld hiervan. Veel maatregelen en wetten die op Europees niveau worden genomen vinden geen steun bij de Europese bevolking, maar ze zijn niet in staat om er bezwaar tegen aan te tekenen. De Europese gedachte die erachter zit wordt onvoldoende gecommuniceerd naar de burger.

Mijn primaire interesse in de economie, die er al van jongs af aan in zit, is door de huidige ontwikkelingen in de economie verder versterkt. Ik voel een sterke behoefte om mijn opvattingen en inzichten met anderen te delen. Daarom heb ik in 2017 de website Geotrendlines opgezet. Op deze website leest u mijn inzichten over geld, goud en geopolitiek.

Volg mij

Google+: https://plus.google.com/+FrankKnopers
Twitter: https://twitter.com/frankknopers
LinkedIn: http://nl.linkedin.com/pub/frank-knopers/2a/810/51
Strava: http://app.strava.com/athletes/530132